खामकरांचा खाऊ

 खामकरांचा खाऊ

          मराठी शाळेतून हायस्कूलमध्ये शिक्षणासाठी जाताना माहेराकडून सासुरवाडीला गेल्यासारखे होते. पूर्वी मराठी शाळेत बसण्यासाठी साधी सारवलेली जमीन किंवा कोबा असे. 

          हायस्कूलमध्ये आरामात बेंचवर बसायला मिळणार याचा अधिक आनंद असल्यामुळे आम्हा मुलांना कमालीचे आकर्षण असे. नवीन गणवेश, नवीन मित्र , नवीन सर, नवीन मॕडम , नवीन वर्ग हे कधी एकदा बघायला आणि अनुभवायला मिळते असे होऊन जाई. तासिकेप्रमाणेच पुस्तके , वह्या न्याव्या लागणार होत्या.मोजकी पुस्तके, वह्या हातातून नेणारी मुलेही पाहायला मिळत. 

          पहिल्या दिवशी हजर राहून पहिली बेंच पकडण्यासाठी स्पर्धा लागे. आमचे पहिली ते सातवीपर्यंतचे शिक्षण कणकवली नं.३ शाळेत झाले होते. गांगोवाडीत भाड्याने राहायचो. तिथून एसेम्हायस्कूल ( एस्.एम्. हायस्कूलचे लघुरुप ) जवळ होते. त्यावेळी आम्हाला त्याचा लाँगफाॕर्मही माहित नव्हता. 

          आम्ही अजूनही ' एसेम्हायस्कूल ' च म्हणतो. तेथे आम्हाला एक उत्तुंग व्यक्तिमत्त्व पाहायला मिळणार होते. आता असे व्यक्तिमत्त्व अभावानेच पाहायला मिळत असावे. खामकरसर हे नाव ऐकून होतो. खामकरसर पाहायला मिळणे सर्वांनाच सोपे होते. पण त्यांना परिपूर्ण जाणून घेणे ही अवघड गोष्ट होती. 

          मी आठवीच्या एच् तुकडीत दाखल झालो. आमचा वर्ग तिसऱ्या मजल्यावर होता. पहिला दिवस अगदी मजेत गेला. माध्यमिक शिक्षणाला सुरुवात झाली होती. मुलांचे, मुलींचे घोळकेच्या घोळके शाळेकडे येत होते. त्यात मीही बुटका दिसतही नव्हतो. मधल्या सुट्टीत सर्वजण कँटिनमध्ये आले होते. मी ही आलो. रस्त्याच्या पलिकडेच कँटिन होते. 

          मी आपला कँटिनमधल्या तळलेल्या भज्यांचा वास घेत होतो. माझ्या मित्रांनी पैसे आणले होते. त्यांनी पटापट पैसे काढले. भजी खाल्ली. मी त्यांच्याकडे बघत होतो. मलाही भजी खावीशी वाटत होती. पण पैसे नव्हते. मित्रांनी भजी संपवली व वर्गात जायला निघाले. मी इतर काहीतरी बघत राहिलो होतो. असाच रेंगाळत असताना माझ्या पाठीवर एक उबदार हात पडला होता. 

          मागे वळून बघितले तर एक भारदस्त व्यक्तिमत्त्व उभे होते. त्यांनी बहुदा माझी समस्या जाणली असावी. त्यांनी लगेच एका भजीची आॕर्डर दिली होती. माझ्या समोर गरमागरम भज्यांची प्लेट आली. मी त्या गृहस्थांना ओळखत नव्हतो. मी संकोचलो. माझा हात अलगद पुढे झाला. मी एक भजी उचलली. चवदार भजी मी संपवून टाकली. नंतर बघतो तर ते भजी देणारे गृहस्थ शाळेच्या दिशेने दिसेनासे झाले होते. 

          मी वर्गात आलो. सर्वांना सांगितले. माझ्या वर्गातील एका ज्येष्ठ मुलाने मला त्यांचे नाव सांगितले. मी चक्रावूनच गेलो होतो. ते ' खामकरसरच ' होते. एका प्रसिद्ध प्रशालेचे मुख्याध्यापक खामकरसर असे विद्यार्थीप्रिय म्हणूनच असावेत यावर माझा विश्वास बसला. त्यानंतर खामकरसरांशी माझा अनेकदा संपर्क आला. त्यांनी आम्हाला वर्गावर येऊन शिकवले नाही. 

          सुट्टीत ते आम्हांला बोलवत. इंग्रजी करसिव लिपी सुलेखन पुस्तिका आमच्याकडून गिरवून घेत. आठवीपासून मी इंग्रजी रनिंग लिपी लिहू लागलो. पुढे मी नववीत असताना माझे हस्ताक्षर पाहून कणकवली काॕलेजमधील पंधरावीच्या विद्यार्थ्यांची प्रमाणपत्रे माझ्याकडून लिहून घेतली गेली. मला हे भाग्य मिळाले ते खामकरसरांमुळेच. 

          दर रविवारी खामकरसर आमचा हस्ताक्षराचा क्लास घेत. क्लासला आलेल्या सर्व मुलांना खामकरसरांकडून खाऊ मिळे. शिक्षणाचा खाऊ आणि खायचा खाऊ देणारे खामकरसर आम्ही कधीही विसरु शकणार नाही. आज मीही शिक्षक म्हणून काम करत असताना त्यांचा हा गुण माझ्यात आणण्याचा प्रयत्न जाणीवपूर्वक करतो तो त्यामुळेच.

©️ प्रवीण अशितोष कुबलसर ( 9881471684 )