नामाचा चमत्कार

🔸नामाचा चमत्कार

एका गावात माधव नावाचा एक साधाभोळा माणूस राहत होता. त्याचे जीवन इतर सामान्य माणसांसारखेच होते – घर, संसार, आणि रोजच्या जगण्याची धडपड. परंतु माधवच्या मनात एक खोल इच्छा होती; त्याला भगवंताची भेट घ्यायची होती. ही इच्छा त्याच्या मनात इतकी प्रबळ होती की, त्याला रात्री झोप लागत नसे आणि दिवसा काम सुचत नसे.

माधवने अनेक संत-महंतांच्या भेटी घेतल्या, अनेकांना विचारले, "मी भगवंताला कसे भेटू शकेन?" प्रत्येक जण त्याला वेगवेगळे मार्ग सांगायचा, पण माधवचे मन कशातच रमेना. एकदा एका वृद्ध आणि ज्ञानी संतांनी त्याला सांगितले, "बाळा, भगवंताचे नाम कधीही सोडू नकोस. संकल्प ही फार मोठी शक्ती आहे. जर तुझी इच्छा खरोखरच अती प्रबळ झाली, तर ती वस्तूला आपल्याकडे खेचून घेतल्याशिवाय राहणार नाही. त्याचप्रमाणे, भगवंताच्या प्राप्तीसाठी प्रबळ इच्छा धारण केली तर भगवंत भेटतोच."

संतांनी पुढे सांगितले, "प्रापंचिक वस्तू कितीही मिळविल्या तरी त्या स्वभावतःच अपूर्ण असल्यामुळे त्यांच्या प्राप्तीपासून पूर्ण समाधान होत नाही. याच्या उलट, भगवंत स्वतः पूर्ण असल्यामुळे, तुझ्या वासनांची पूर्ण तृप्ती होऊन त्या क्षीण बनतील, आणि नंतर आपोआप नाहीशा होतील. म्हणून नेहमी 'भगवंत मला हवा' अशी इच्छा करीत जावे. त्याचे नाम घेणे म्हणजे 'तू मला हवास' असे म्हणणेच होय."

माधवने हे ऐकले आणि त्याला एक नवा मार्ग सापडला. त्याने संतांच्या चरणांना स्पर्श केला आणि त्या दिवसापासून त्याने भगवंताचे नामस्मरण सुरू केले. सुरुवातीला त्याचे मन सैरभैर होत असे. कधी त्याला पैशाची चिंता वाटे, तर कधी घराच्या कामांची. पण प्रत्येक वेळी त्याला संतांचे शब्द आठवत, "नामात एक विशेष आहे. विषयाकरता जरी नाम घेतले तरी विषय प्राप्त होऊनही ते आपले काम, म्हणजे तुमचे मन निर्विषय करणे, ते करीतच असते. म्हणून कशाकरता का होईना, नाम घ्या."

माधवने नाम घेणे सुरूच ठेवले. तो सकाळी उठून नाम घेई, काम करताना नाम घेई, रात्री झोपतानाही त्याच्या ओठांवर नाम असे. हळूहळू त्याला जाणवू लागले की त्याच्या मनात एक वेगळीच शांती येऊ लागली आहे. ज्या गोष्टींसाठी तो पूर्वी धडपडत असे, त्या गोष्टी आपोआप त्याच्याकडे येऊ लागल्या. त्याची आर्थिक परिस्थिती सुधारली, कुटुंबात आनंद वाढला, आणि त्याला कसलीही चिंता उरली नाही.

त्याला हेही उमगले की, नाम केवळ भौतिक गोष्टींसाठी नव्हे, तर आत्मिक शांतीसाठीही किती महत्त्वाचे आहे. त्याचे मन हळूहळू निर्विषय होऊ लागले. त्याला आता जगातील कोणत्याही गोष्टीची ओढ वाटत नव्हती. त्याला सतत 'मी भगवंताचा आहे' या जाणिवेने घेरले होते. हेच तर अनुसंधान होते! संत म्हणाले होते, "वास्तविक आपण भगवंताचेच आहोत, पण भ्रमाने मला 'मी विषयाचा आहे' असे वाटू लागले. संत 'तू विषयाचा नाहीस, भगवंताचा आहेस,' असे सांगतात. हीच संतांची खरी कामगिरी; आणि याकरता ते नाम सांगतात."

एके दिवशी माधव आपल्या घरी नामस्मरण करत बसला असताना, त्याला अचानक एक अद्भुत अनुभव आला. त्याला जाणवले की, तो एकटा नाही. एक दिव्य प्रकाश त्याच्याभोवती पसरला होता आणि त्याला त्यात भगवंताचे रूप दिसले. त्याच्या डोळ्यातून अश्रू वाहत होते. त्याला कळले की, ज्या भगवंताला तो इतके दिवस शोधत होता, तो त्याच्या आतच होता, नामाच्या रूपात!

माधवने लोकांना सांगितले, "भगवंत खरोखरच मनापासून ज्याला हवा आहे, त्याचे काम झालेच पाहिजे. तुम्हाला जगातला मान, लौकिक, पैसा, विषय, इत्यादी काही नको असे वाटते का? तसे नसेल तर, 'भगवंत मला हवा आहे' असे नुसते तोंडाने म्हणणे बरोबर नाही. ज्याला भगवंताचे प्रेम जोडायचे असेल त्याने जगाचा नाद सोडायला पाहिजे. जगाच्या मागे लागाल तर आपले साधन बुडवून बसाल."

माधवच्या जीवनाने हे सिद्ध केले की, "तुम्ही सतत भगवंताचे नाम घ्यावे आणि मनापासून भगवंताला आळवावे, तुम्ही कितीही पतित असला तरी पावन होऊन जाल." त्याचा प्रत्येक संकल्प आता रामस्मरणयुक्त होता. आणि याच नामाच्या बळावर त्याने केवळ स्वतःचेच नव्हे, तर अनेकांचे जीवन बदलले.